Działania realizowane w ramach projektu "Wdrożenie programów rozwojowych w szkołach podstawowych gminy Jabłonna" w ramach programu Fundusze Europejskie dla Lubelskiego 2021-2027, Działanie 10.3 Kształcenie ogólne, Priorytet X Lepsza edukacja współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Plus.
Nazwa zajęć: Wsparcie psychologiczno- pedagogiczne rodziców 6.1.1
Data: 26.03.2024 r.
Rola snu w rozwoju funkcji poznawczych u dzieci.
Sen jest bardzo ważny dla każdego człowieka, w tym szczególnie dla dzieci. Ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Przynosi ulgę podczas choroby, pomaga zachować zdrowy wygląd, zregenerować mięśnie i kości, usprawnia procesy myślowe, a w tym funkcje poznawcze.
To właśnie procesy poznawcze pozwalają zdobywać zarówno wiedzę o otoczeniu i komunikować się z nim. Stanowią też integralny element związany z nabywaniem i utrwalaniem wiedzy. Do procesów poznawczych zaliczane są: pamięć, uwaga, postrzeganie świata przy pomocy zmysłów, myślenie.
Zdrowy i długi sen wspiera procesy konsolidacji pamięci, czyli takie dzięki którym dochodzi do przekształcania doświadczeń i informacji zdobytych w ciągu dnia. Podczas snu następuje integracja nowych informacji z już posiadaną wiedzą, co jest niezbędne dla umocnienia ścieżek neurolanych, które odpowiadają za funkcje wykonawcze takie jak planowanie, organizacja, rozwiązywania problemów, kontroli impulsów, elastyczności poznawczej, pamięci roboczej. Funkcje wykonawcze odpowiedzialne są za efektowne funkcjonowanie w życiu codziennym. Sen poprawia pamięci i koncentracji - odpowiednia ilość snu pozytywnie wpływa na funkcjonowanie mózgu dziecka. W trakcie snu mózg dziecka przetwarza informacje i uczy się nowych umiejętności, co poprawia pamięć i koncentrację.
Wsparcie psychologiczno- pedagogiczne rodziców 6.1.1
Data: 23.04.2024
Konsekwencje zaburzeń snu wśród dzieci.
Zaburzenia snu u dzieci mogą powodować szereg problemów takich jak trudności w nauce, zaburzenia emocjonalne, problemy zdrowotne. Dlatego niezwykle istotne jest, aby rodzice umieli rozpoznawać objawy zaburzeń snu u swoich dzieci i poznawać sposoby na wsparcie.
Dzieci, które się nie wysypiają, mogą doświadczać szkodliwego wpływu na rozwój mózgu i zdolności poznawczych. Badania wykazały, że sen dziecka trwający mniej niż 9 godzin wiąże się z trudnościami poznawczymi, problemami psychicznymi i mniejszą ilością substancji szarej w niektórych regionach mózgu.
Najważniejsze konsekwencje zaburzeń snu u dziecka to:
- dziecko z zaburzeniami snu ma problem z odpowiednim przybieraniem na wadze, a proces jego wzrostu może ulec zahamowaniu. Skóra staje się ziemista, a oczy są podkrążone
- niestabilność emocjonalna- dziecko wykazuje się nadmierną płaczliwością, drażliwością
- spadek odporności i skłonność do infekcji,
- zaburzenia behawioralne – niewyspane dziecko może przejawiać skrajne zachowania: od nadaktywności, po apatię. Często cechuje je wybuchowość, agresja werbalna i niewerbalna,
- trudności z koncentracją, które mogą prowadzić do poważnych problemów z nauką,
- zaburzenia w gospodarce hormonalnej np. nadmierne wydzielanie kortyzolu (hormonu stresu) czy zmniejszona produkcja somatotropiny (hormonu wzrostu),
- zaburzenia w relacjach społecznych – powodowane złym sypianiem zmęczenie i problemy emocjonalne wpływają negatywnie na kontakty z otoczeniem: rówieśnikami, rodzicami.
Wsparcie psychologiczno- pedagogiczne rodziców 6.1.1
Data:07.05.2024 r
Objawy zaburzeń integracji sensorycznej u dzieci.
Kiedy dochodzi do zaburzeń procesu integracji zmysłów, pojawiają się problemy w rozwoju psychoruchowym dziecka, uczeniu się oraz w zachowaniu. W skutek czego dzieci z zaburzoną integracją sensoryczną będą rozwijały się nierównomiernie. Część ich układu nerwowego funkcjonuje w sposób nieprawidłowy, podczas gdy inne obszary działają poprawnie. Dlatego ważne jest, aby w porę wdrożyć odpowiednią terapię. Do niepokojących objawów możemy zaliczyć:
- wszelkie zaburzenia rozwoju mowy (w tym opóźnienia mowy)
- nadmierna ruchliwość ( dziecko nie może usiedzieć czy ustać w jednym miejscu)
- częste siniaki lub zadrapania (potyka się i przewraca częściej niż rówieśnicy)
- problemy z koordynacją ruchową, z rzucaniem i łapaniem piłki
- problemy z uczeniem się nowych aktywności ruchowych
- zaburzenia napięcia mięśniowego – wzmożone lub obniżone
- niewspółmierna reakcja do siły bodźca na nagłe dotknięcie albo lekkie popchnięcie z tyłu
- trudności z czytaniem, pisaniem, liczeniem – trudności z rozpoznawaniem liter, cyfr, mylenie, odwracanie liter, pismo lustrzane, przekręcanie sylab, wyrazów, czytanie od końca wyrazów
- nieprawidłowy chwyt kredki, długopisu, kłopoty z cięciem nożyczkami, rysowaniem po śladzie, kalkowaniem
- trudności z utrzymaniem głowy (podczas dłuższego siedzenia) w pozycji pionowej, podpiera ją ręką, kładzie się na stoliku
- często kłopoty ze wskazaniem części ciała (mylenie strony prawej z lewą)
- trudności z samodzielnym żuciem i przełykaniem pokarmów, z samodzielnym piciem
- słabe wyczucie odległości np. często staje zbyt blisko innych ludzi czy przedmiotów, nieumyślnie wchodzi lub wpada na meble, ściany czy inne osoby
- utrudniona orientacja w otoczeniu (dziecko czuje się zagubione, potrzebuje sporo czasu by zapamiętać otoczenie)
- lęk przed upadkiem lub wysokością (wchodząc po schodach lub schodząc częściej niż inne dzieci trzyma się poręczy, niepewnie stawia nogi)
- „niezgrabne” ruchy – zbyt zamaszyste, lub „dziwaczne”
- chodzenie na palcach,
- problemy z koncentracją uwagi
- problemy emocjonalne – często się obraża, jest uparte, reaguje agresywnie albo w kontaktach z innymi ludźmi dziecko zamyka się w sobie, jest nieśmiałe i wycofywane z kontaktu
- niska samoocena i brak wiary we własne siły i możliwości,
- nadwrażliwość na bodźce zmysłowe np. gwałtownie reaguje i długo narzeka nawet na drobne urazy, często mruży oczy, zatyka uszy z powodu hałasu
- pod wrażliwość na bodźce zmysłowe np. dziecko lubi kręcić się intensywnie i bardzo długo na karuzeli, może celowo uderzać się przedmiotami lub wpadać na ścianę, pocierać dłonie czy inne części ciała rzeczami o chropowatej fakturze
- zaburzona orientacja – podczas gier zespołowych zdarza się, że biegnie w innym kierunku niż jego drużyna, w inną stronę niż piłka, którą ma złapać
- obniżone zainteresowanie aktywnością ruchową, niechęć do karuzeli i huśtawek na placu zabaw, dziecko nie lubi podskakiwać, wykonywać fikołków
- wiele czynności samoobsługowych wykonuje z trudem, powoli, niezdarnie- do końca ich nie potrafi opanować, ma kłopoty z: samodzielnym korzystaniu z WC czy kąpielą w łazience, ubieraniem się, zwłaszcza zapinaniem guzików, sznurowaniem butów
Wymienione objawy mogą (nie muszą) świadczyć, o potrzebie wizyty u specjalisty. Pojedyncze, nie są wskazaniem do diagnozy integracji sensorycznej, jednak jeśli u dzieci zaobserwujemy kilka lub więcej z nich warto skonsultować się ze specjalistą.To rodzice/ opiekunowie są najlepszymi obserwatorami dziecka. Dlatego warto jest uświadomić sobie, przeanalizować to, co nas niepokoi, o co się obawiamy, jakie zachowania dziecka są dla nas niezrozumiałe.
Wsparcie psychologiczno- pedagogiczne rodziców 6.1.1
Data: 14.05.2024 r
Jak można ćwiczyć integracje sensoryczną w domu?
Dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej wymagają specjalistycznej pomocy – terapii SI, która powinna być prowadzona przez odpowiednio wyszkolonych terapeutów w specjalistycznych placówkach i gabinetach. Lecz nieocenione rezultaty można osiągnąć w zwykłym, codziennym życiu przez dostarczanie dziecku odpowiedniej ilości i jakości bodźców. Tak naprawdę odpowiednie i systematycznie wykonywane czynności dnia codziennego i zwykła, ale dobrze ukierunkowana zabawa, z dzieckiem bywają najwłaściwszą i najprostszą formą terapii SI.Oto przykładowe zabawy z jakich możemy korzystać w domu:
- Zabawa z jedzeniem- gry ze smakiem owoców i innych potraw są przyjemne dla dzieci, ponieważ często lubią zgadywać smak potraw. Zachęcanie ich do przygotowywania posiłków to sposób na wprowadzenie nowych smaków, jak również tekstur. Granie w gry z jedzeniem na talerzu może zachęcić je do samodzielnych prób ćwiczeń.
- Zabawa z aromaterapią- wprowadzenie aromaterapii, by pobudzić wrażliwość węchową. Starszym dzieciom można podać małą butelkę olejku eterycznego, takiego jak mięta pieprzowa, aby zamaskować nieprzyjemne dla nich zapachy.
- Zabawa z ciastem i gliną- zabawa z błotem, ciastem, piaskiem, wodą lub bąbelkami pomaga poprawić zmysł dotyku. Wyrabianie ciasta na chleb, do tego lepienie różnokolorowych figurek z plasteliny może okazać się nie tylko dobrą zabawą, ale i ćwiczeniem dla dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej.
- Zabawa z dźwiękami- słuchawki wyciszające pomagają dzieciom blokować hałas. Może to pomóc w walce z zaburzeniami przetwarzania słuchowego. Natomiast słuchawki z naturalnymidźwiękami, takimi jak wiatr, grzmot, deszcz, śpiew ptaków i fale mogą w odpowiedni sposób stymulować dzieci.
- Zabawa ze światłem- lampy lawowe pomagają dzieciom dostosować się do przerywanego światła. Przełączniki przyciemniania pozwalają rodzicom przyciemnić lub rozjaśnić światła w pokoju.
- Zabawa w skakanie- skakanie i balansowanie zmniejszają zaburzenia przedsionkowe. Pomocne są trampoliny wewnętrzne i zewnętrzne, huśtawki, zabawki do jeżdżenia lub bujania oraz huśtawki. Nieco starsze dzieci mogą również spróbować skakania na skakance czy zabawy z gumą.
